TE KOMITI O NGA MINITA O TE HAHI WETERIANA.
Katahi ka mutu te komiti o nga Minita o te Hahi Weteriana mo tenei tau. I hui-
hui ana Minita ki Akarana, i te tahi o Nowema. Ko nga Minita i uru ki roto ki taua komiti koia enei—ko Te Patara, ko Te Ropiha, ko Te Waiiere, ko Te Wari lii, ko Te Ilaiini, ko Te Perelia, ko Te Rira, ko Te Tanaii, ko Hcnari, ko Kitohi. ko Te Mauarauln, ko Te Karatna. Kotahi i ngaro am ko Te Rore, he mate no ona lamariki i roa aiu ai ia. Na, ka noho aua Minita, ka korerorero ratou ki a ralou ano ki nga mahi, kia kitea ai te pehcatanga o nga ITahi. Tem:i liga wika o nga langaia liuihui i liuihui tonu i lenei lau, ara i nga Ilahi Maori:
Na, ka kite tatou i te nuinga haeretanga o-etahi Ilahi, mete hokinga ilio o etahi. He aha ranei le lake i lupu haere ai eiahi, i iii haere ai etahi? Ko nga Hahi i heke iho koia enei, ko Kaipara, ko Waingaroa. Ivei hoa ranei nga inea i %vhai ingoa i roto i aua Ilahi i lera lau? Rua moe ranei i roto i te aiawhai o TeAtua, kua tae koia ki tana okiokinga? Ae, ko etahi kua moe, kua tae ki le kainga. Tena ko etahi, kua malitie to ratou aroha tuatahi kua hoki kite apu paru ;ko etahi ku* tae ki Mangare, kua noho ki roto ki nga uri o ngoikore —ka he enei—nga mea kua peke ke i le huarahi —ine inoi lalou ki Te Atua 1110 ratou kia whakahokia ratou e ia ki j runga kite lika. Ko nga akonga, ara nga mea lapoko liou, kaiahi ka huihuia 252. Ka pai tenei, he oranga ngakau ki nga Minita tenei, nga tan gala liou e tahuri mai ana ki Te Aiun, e rapu ana kite kuwaha kuili kia toniokia. Ko te mea nui rawa i tino ko- ' rerotia i roto i laua koniiti ko te ahua o ;te whakapono o nga langala. Ki ta nga i Minim tiliro, he langata kotahi le tangata 1 e ripeneia pono ana ki Te Atua, e inoi 1 pono ana ki a ia, e whiwhi ana i te murunga liara, i te ngakau hou, e \yhai hua una, ara nga hua o teWaii-ua. Tena ko Le lokomalia, he ahua kau o te karakia kei a ratou, oiiia e A\liakakahore ana ratou i tuna kaha. Ka nui le hiahia o nga iMiuita kia h: nga langatv. o nga Ilahi i le Wairua, kia kilea hoki nga hua. Ko nga inoni i kohikohia i roto i nga Ha hi Maori nio nga nialii o lo Atua koia cnei :
No nga Hahi Maori enei, hnunga nga Hahi Pakeha. Kei nga Pakeha o Akarana te oranga mo o ra'ou Minila, ekore hoki ratou e mea ma to koniiii e aiawhai. te rite ai nga Hahi Maori ki nga Ilahi Pakeha? Ahearanei? He aha ranei i nui ai te wliakaaroo tetahi, i koreai lo telalii? Ekore hoki e ahei le mea, he hua no te moni o te Pakeha, he kore to te Maori. TS T a te aha i hua ai to te Pakeha? ?sa tona uaua. Na te aha i kore ai to le Maori ? IVa tona nine noa ilio. He aha hoki i nui ai te whika o telalii Ilahi i hoki iho ai to tetahi? lie hua no te hircne i Kaipara i nui ake ai to ratou kohikohinga? kao! Engari he nui note ngakau o ona tangata ki nga kupu o Te Atua—ma nga tangata o era alu Ilahi e litiro. Engari nga Ilahi o Waipa, kua tangohia le tikanga o Te Atua mo to ratou Minita, kua mea, ma ratou o ratou kai-whakaako e aiawhai. Ai te tau e haere ake nei, ekore ratou e whakawirinaki kite komiti, ka waiho to te komiii, hoi kawei tc kupu ora ki nga topito ote ao. Ka tika lenoi. Kia pera nga Hahi Maori katoa katahi ka hohoro etahi atu tauiwi te wlmvhi i te kupu a Te Atua, ka atea hoki nga n.oni o nga komiti mo tera mahi. Tokorua nga tangata hou i whakaiuria ete komiti —he Pakeha tetahi, he Maoii tetahi. Ko Hoani Waiti llikitariga te Maori—no Kaipara ia. I pataia e te komiti te tikanga o tana vvhakapono, me tana moliiotanga ki nga Karaipiture, pai tonu tana koreroj whakaae katoa ana raiou kia tukua tona ingoa ki lawahi, ki te Komiti o nga lino kaumatua o te Hahi, kia whakaae ratou ki a ia- Ta maiou pai tenei kia kitoa i roio i a maiou akonga he kai mahi ite kupu. "Ko le kotinga e nui ana, ko nga kai main e ruarua ana, na, inoi alu kite Ariki nana tc koiinga, kia tonoa mai e ia he kai mahi ki tana koii"ga-" . Ko ta te komiti i whakanto ai hei wah» mahi mo nga Minila i le lau !BGO, koia enei: Akarana—Te Harini raua ko Te Ropiha. Hokianga, ]Vaima—le Kore. Mangonui—Ma tc Koniiii o lavN&lii e whakariie. Kaipara—Te Kitohi raua ko Iloani Waiii. Manukau— Te Patara. raiou ko Tc Ivarama, ko Hohepa Oiene. IVangaroa—Te Warihi
Waipa—Te Hira, ratou ko Ilamiora, ko Wiremu Patene. Kairhia Ivo Ilonare. Nrjamotu—Te Waitcrc raua koTe Pcrcha. Mukait—llone Ekeione. Ileoi, be maha nga kauwhautanga me nga huihuinga kite inoi, nie nga kohikohinga a le Pakeha, hui kaloa nga kohikohinga a nga Pakeha o Akarana i trnei la 11 Li>.">o lici kawo i te Kongo Pai ki nga tauiwi, haunga ann o ratou kohikohinga mo o ratou Minita e noho tonu ana ki a ratou. Ka imitu kua hoki nga Miniia.
\ 859 1858 Akarana 10 A •» Tiri Kingi .... 17 Man uka u 106 79 Uokianga . ■ . 29G 520 Mangonui . ... 55 Ivnipara 91 1 07 Waingaroa huia ki AoLca 250 250 Kawhiu 500 500 Waipa 269 250 Mukau 95 93 IXganiolu 115 -110 1560 1506
£ s. d. Akarana (wliare karakia Maori) 10 15 11 Manukau 16 2 1 Hokianga 40 ir; 8 Kaipara 103 12 o Waingaroa liuia ki to Aolea 44 0 0 Waipa 5S IS 9 Kawhia 42 10 0 Mokau 3 0 0 Ngamotu 25 12 2
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/HAEATA18591201.2.6
Bibliographic details
Haeata, Volume I, Issue 9, 1 December 1859, Page 2
Word Count
1,033TE KOMITI O NGA MINITA O TE HAHI WETERIANA. Haeata, Volume I, Issue 9, 1 December 1859, Page 2
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.